ชมลูกอย่างไรไม่ให้เสียคน

          คำชื่นชมจากพ่อแม่ เป็นสิ่งที่สำคัญอย่างมาก พ่อแม่แสดงความชื่นชม เพื่อให้ลูกมีกำลังใจ และเป็นการแสดงความรักในรูปแบบหนึ่ง ในขณะที่ลูกก็จะพยายามมากขึ้นเพื่อให้ได้รับคำชม การยอมรับจากพ่อกับแม่ บางคนบอกว่า มันยากที่จะชมลูกแบบพอดี ๆ ไม่เว่อร์จนเกินไป ส่วนคนอื่นก็บอกว่าการชมบ่อย ๆ จะทำให้ลูกเหลิงและกลายเป็นคนหลงตัวเอง แล้วนี่จะทำให้ลูกคิดว่าจะทำอะไรก็ได้เพราะโลกนี้เป็นของเขา การชมลูกเปรียบเสมือนดาบสองคม เพราะบางครั้งการใช้คำพูดดี ก็ส่งผลในแง่ลบ การเลือกคำมาชมเชยลูกจึงเป็นศิลปะอย่างหนึ่งที่พ่อแม่ต้องเรียนรู้เนื่องจากวัยเด็กเป็นวัยที่อ่อนไหวง่าย พูดผิดนิดเดียวก็สามารถทำให้เขารู้สึกแย่ หรืออาจตีความว่าดีจนเกินไปจนทำให้เขากลายเป็นคนหลงตัวเอง ต่อไปนี้เป็นวิธีการชมลูกที่พ่อ แม่ควรรู้นะคะ

  1. ชมความสามารถดีกว่าชมพร่ำเพรื่อ ถ้าลูกสาวของคุณวาดรูปเก่ง ก็เป็นเรื่องปกติที่คุณอยากชมลูกเพื่อลูกจะได้ฝึกวาดรูปให้เก่งขึ้น แต่การชมแบบนี้ก็อาจมีข้อเสียด้วย เพราะคำชมที่เน้นแต่ความเก่งล้วน ๆ อาจทำให้ลูกคิดว่าเก่งแล้วไม่ต้องฝึกอะไรก็ได้ แล้วเขาก็อาจไม่กล้าลองทำอะไรใหม่ ๆ ที่ท้าทายความสามารถ เพราะกลัวว่าจะทำไม่ได้ ลูกอาจนึกในใจว่า ‘ถ้ามันยากนักก็ไม่ต้องเลยละกัน จะพยายามไปทำไม

  2. ชมเชยที่ลูกพยายาม ไม่ใช่เพราะเก่ง การบอกลูกว่า “ดีจังที่ลูกตั้งใจวาดซะสวยเลย” อาจดีกว่าบอกว่า “ลูกนี่เป็นศิลปินตั้งแต่เกิดเลยนะ” สังเกตว่าคำพูดทั้งสองแบบนี้เป็นการชมเชย แต่คำชมแบบที่ 2 อาจทำให้คิดได้เหมือนกันว่าที่ลูกเก่งก็เพราะพรสวรรค์ล้วน ๆ

  3. ชมลูกด้วยภาษาท่าทางที่ประกอบคำชมเชยก็มีความสำคัญ คำชมเชยควร จะต้องมีรอยยิ้มที่จริงใจ การมองหน้าสบตาอีกฝ่าย และที่สำคัญมาก คือ จะต้องไม่มีคำพูดประชดประชันเหน็บแนม

  4. ชมอย่างมีแผนและขั้นตอเทคนิคชมลูกอย่างไรไม่ให้เหลิง ข้อต่อมา คือ ถ้าเด็กล้างจานไม่สะอาดอย่าบอกเด็กตรง ๆ ว่า “เห็นไหมยังมีคราบอยู่ ทำไมไม่ตั้งใจล้าง เอาตาไปไว้ไหน” ถ้าพูดแบบนี้รับรองว่าต่อไปไม่นานเด็กจะไม่อยากล้างจานอีกเลยตลอดชีวิตแต่ในเมื่อรู้แล้วว่าเด็กล้างไม่สะอาด ก็ไม่ควรหลับหูหลับตาชมว่า เก่งอย่างโน้นอย่างนี้ แบบนี้ก็คงไม่ถูกแน่ ไม่ช่วยให้เด็กพัฒนา

  5. ชม แบบพูดให้เด็กเข้าใจอย่างเป็นรูปธรรม  ถ้าเด็กเสนอตัวช่วยเช็ดน้ำที่เลอะพื้น หากจะชมลูกไม่ให้เหลิง ควรทำให้เด็กเข้าใจสภาพอย่างเป็นรูปธรรม เช่น “ลูกเก่งจริง ๆ พอมีปัญหาก็จัดการได้ทันที ตัวแค่นี้ก็รู้จักแก้ปัญหาแล้ว รู้ไหมว่าคนเก่งในโลก เขาจะรู้จักแก้ปัญหาแบบนี้แหละ”คำว่า “การจัดการปัญหาเฉพาะหน้า” “การแก้ปัญหา” “คนเก่งในโลก” จะทำให้เด็กเห็นความสำคัญของการตัดสินปัญหาและลงมือทำ ทำให้เด็กมีความคาดหวังต่อตัวเองอย่างสูงในอนาคต

         


ความคิดเห็น